Vraag een gemiddeld ouder, leerkracht of andere opvoeder wat er moet gebeuren als een kind niet luistert of verstorend gedrag vertoond. ‘Gewoon een beetje strenger zijn’. Tuurlijk, je probeert het eerst met begrip, de zachte hand, de positieve beloningen enzo. Maar als dat allemaal niet meer werkt, moet je wel gaan optreden.. toch? Helaas gaan we dan helemaal voorbij aan de onderliggende problemen van kinderen die niet op STRENG reageren, nog minder op STRENGER en die je helemaal kwijt bent bij STRENGST. Ons advies: draai het eens om.

Laten we vooraf al even definiëren wat ‘streng’ is. Het is bovenal ‘duidelijk’. Maken we met elkaar afspraken in de klas over hoe we met elkaar omgaan, dan houden we elkaar daaraan. We wijzen elkaar daarop en geven elkaar de kans om het bij te stellen – bewustmaking en herstel.

Hoe ziet de omkering van streng – strenger – strengst er dan uit? Het gros van de kinderen kan prima overweg met de afspraken en die kun je daar ook op aanspreken. Voor die kinderen ben je ‘streng’, oftwel ‘duidelijk’. Je laat geen ruimte, iedere afwijking van de afspraken adresseer je. Uiteraard vriendelijk en zonder oordeel, maar wel superduidelijk. Dat oogt voor de argeloze aanschouwer als super’streng’, maar het is onderdeel van opvoeding en het neerzetten van een veilig pedagogisch klimaat. Een klimaat waarin ruimte is voor ontspanning, verbinding en bovenal; ruimte om te leren.

Dan heb je kinderen die het (eerst nog) niet lukt, die vanuit hun eigen onveiligheid of onbevredigde behoeftes (nog) aanspreekbaar zijn op afspraken, die hun gedrag (nog) niet kunnen bijstellen na bewustmaking. Juist deze kinderen worden traditioneel steeds ‘strenger’ toegesproken, inclusief escalatieladders en wat dies meer zij. Maar juist deze kinderen hebben fundamenteel iets anders nodig; ze moeten gezien worden, het gevoel krijgen niet afgewezen te worden, zich competent gaan voelen etc.

Vliegt er een kind dus volledig ‘uit de bocht’, draai het dan eens om. Kijk naar wat dat kind nodig heeft en geef hem of haar dat. Ga een kopje thee met hem of haar halen, geef hem of haar taakjes waar hij of zij goed in is. Hou hem of haar dicht bij je en ben er voor hem of haar. Want geloof me, ‘strenger-strengst’ is al genoeg op deze kinderen geprobeerd. Misschien kan het ze breken, kan het ze (tijdelijk) in hun ‘hok’ krijgen, maar ze zullen er niet van groeien en niets van leren. Enkel dat zij ten diepste worden afgewezen.